INFORMACJA O ISTOTNEJ ZMIANIE PRZEPISÓW PRAWA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Uprzejmie informujemy, że w Dzienniku Ustaw w dniu 26 października 2022 r., pod poz. 2185 została ogłoszona ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, która wprowadza zmiany m.in. w ustawie z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710, 1812 i 1933), zwanej dalej „ustawą Pzp.

Przepisy ustawy wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. w dniu 10 listopada 2022 r.

Z opublikowanym tekstem ustawy mogą Państwo zapoznać się TU .

Na podstawie art. 44 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców zostały wprowadzone zmiany w art. 439 ust. 1 i ust. 5 pkt 1 i 2 oraz w art. 455 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.

Zgodnie ze zmienionym brzmieniem art. 439 ust. 1 ustawy Pzp, umowa, której przedmiotem są roboty budowlane, dostawy lub usługi, zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, zawiera postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia.

Stosownie do zmienionego brzmienia art. 439 ust. 5 ustawy Pzp wykonawca, którego wynagrodzenie zostało zmienione zgodnie z ust. 1–3, zobowiązany jest do zmiany wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy, z którym zawarł umowę, w zakresie odpowiadającym zmianom cen materiałów lub kosztów dotyczących zobowiązania podwykonawcy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1) przedmiotem umowy są roboty budowlane, dostawy lub usługi;

2) okres obowiązywania umowy przekracza 6 miesięcy.

Z kolei zgodnie ze zmienionym art. 455 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp dopuszczalna jest zmiana umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia jeżeli konieczność zmiany umowy, w tym w szczególności zmiany wysokości ceny, spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, o ile zmiana nie modyfikuje ogólnego charakteru umowy a wzrost ceny spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekracza 50% wartości pierwotnej umowy.

W art. 75 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców przewidziano przepis przejściowy, w myśl którego do postępowań o udzielenie zamówienia oraz konkursów wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie tej ustawy stosuje się przepisy ustawy Pzp, w brzmieniu dotychczasowym.

Zaś stosownie do art. 48 ust. 1 tej ustawy w związku z istotną zmianą cen materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia publicznego, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, dopuszczalna jest zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego, zawartej przed dniem wejścia w życie tej ustawy i będącej w toku w tym dniu, bez przeprowadzania nowego postępowania o udzielenie zamówienia, która polega na:

1. zmianie wysokości wynagrodzenia wykonawcy,
2. dodaniu postanowień dotyczących zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia wykonawcy – w przypadku umów, które nie zawierają takich postanowień,
3. zmianie postanowień dotyczących zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia wykonawcy, w szczególności w zakresie maksymalnej wartości zmiany tego wynagrodzenia – w przypadku umów, które zawierają takie postanowienia,
4. zmianie postanowień umowy dotyczących jej wykonania, w szczególności dotyczących:

1. zakresu świadczenia wykonawcy, z czym może wiązać się odpowiadająca jej zmiana wynagrodzenia wykonawcy lub sposobu rozliczenia tego wynagrodzenia,
2. terminu wykonania umowy lub jej części, lub czasowego zawieszenia wykonywania umowy lub jej części,
3. sposobu wykonywania umowy

– o ile wzrost wynagrodzenia wykonawcy spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekroczy 50% wartości pierwotnej umowy.

Zgodnie z art. 48 ust. 2 tej ustawy w przypadku gdy zmiana umowy w sprawie zamówienia publicznego dotyczy zmiany wysokości wynagrodzenia wykonawcy, o której mowa w art. 48 ust. 1 pkt 1–3:

1. strony ponoszą zwiększony koszt wykonania zamówienia publicznego w uzgodnionych częściach;
2. sposób zmiany wynagrodzenia może być ustalony z użyciem odesłania do wskaźnika zmiany ceny materiałów lub kosztów, w szczególności wskaźnika ogłaszanego w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

W myśl art. 48 ust. 3 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców wykonawca, którego wynagrodzenie zostało zmienione zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 1–3, zobowiązany jest do zmiany wynagrodzenia przysługującego podwykonawcy, z którym zawarł umowę o podwykonawstwo, w zakresie odpowiadającym zmianom cen materiałów lub kosztów dotyczących zobowiązania podwykonawcy. Zdanie pierwsze stosuje się do umów o podwykonawstwo zawartych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i będących w toku w dniu zmiany wynagrodzenia wykonawcy.

Natomiast według art. 48 ust. 4 ustawy zmieniającej w przypadku dokonania zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego, o której mowa w art. 48 ust. 1 pkt 4, jeżeli zmiana ta obejmuje część zamówienia publicznego powierzoną do wykonania podwykonawcy, wykonawca i podwykonawca uzgadniają odpowiednią zmianę łączącej ich umowy o podwykonawstwo, w sposób zapewniający, że warunki wykonania tej umowy przez podwykonawcę nie będą mniej korzystne dla podwykonawcy niż warunki wykonania umowy w sprawie zamówienia publicznego zmienionej zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 4.

Przepis art. 48 ust. 5 ustawy zmieniającej stanowi, że ww. przepisy art. 48 ust. 3 i 4 mają zastosowanie do umowy o podwykonawstwo zawartej między podwykonawcą a dalszym podwykonawcą.

Komentarz Kancelarii:

Dla zamawiających publicznych może być problematyczna wykładnia przepisów przejściowych tej ustawy, w szczególności art. 75 ustawy. Zgodnie z powołanym powyżej przepisem nowe regulacje stosuje się do postępowań wszczętych po wejściu w życie przepisów ustawy, jednakże ustawodawca nie określa czy nowe przepisy stosuje się wyłącznie do umów zawartych po dacie wejścia w życie nowych przepisów czy jednak od daty wejścia w życie przepisów ustawy (10 listopada 2022 roku) istnieje obowiązek dostosowania zawartych umów do wymogów stawianych co do ich treści przez nowe przepisy, w szczególności poprzez wprowadzenie lub zmodyfikowanie klauzul waloryzacyjnych. W ocenie Kancelarii taki wniosek można wysnuć z literalnego brzmienia przepisu art. 75 ustawy.